24.01.2023 - Motie over de sluiting van geldautomaten

De Gemeenteraad van Watermaal-Bosvoorde,
  • Gelet op de Europese richtlijn 2019/882 van het Europees Parlement en de Raad van 17 april 2019 betreffende toegankelijkheidsvereisten voor producten en diensten;
  • Gelet op het koninklijk besluit van 1 april 2007 tot wijziging van het koninklijk besluit van 7 september 2003 houdende enige maatregelen ter uitvoering van de wet van 24 maart 2003 tot instelling van een basisbankdienst;
  • Gelet op het federaal actieplan "Gehandicapten 2021-2024", dat bepaalt dat in overleg met de financiële sector (waaronder Febelfin) afspraken zullen worden gemaakt over de toegankelijkheid, met name de nabijheid van het banknet en de geldautomaten;
  • Gelet op de regionale strategie voor economische overgang 2022-2030, met name de maatregel "Zorgen voor een adequaat ATM-netwerk";
  • Gezien de resolutie van het Brussels Parlement van 3 juni 2022 over de adequate verspreiding van geldautomaten in het Gewest;
  1. Overwegende dat verschillende bankfilialen in onze gemeente de afgelopen jaren zijn gesloten of met sluiting worden bedreigd; gezien de drastische afname van het aantal geldautomaten;
  2. Uit de laatste barometer 2021 van de Koning Boudewijnstichting blijkt ook dat bijna één op de drie gezinnen met een laag inkomen geen internetaansluiting heeft; dat 40% van de Belgische burgers weinig digitale vaardigheden heeft - een cijfer dat oploopt tot 75% bij mensen met een laag inkomen en een laag opleidingsniveau - ; dat 55% van de burgers met lage digitale vaardigheden en 67% van de burgers met een laag inkomen en een lage opleiding geen administratieve taken online uitvoeren;
  3. Overwegende dat vele ouderenverenigingen en organisaties die met kansarmen werken, waarschuwen voor de negatieve gevolgen van de digitalisering van diensten voor de toegang tot essentiële rechten en diensten (inkomen, sociale bescherming, beheer van de eigen financiële middelen, sociale en medische zorg);
  4. Overwegende dat banken hun dienstverlening aan burgers systematisch verminderen door filialen te sluiten en geldautomaten te verwijderen, en dat door de toenemende digitalisering van bankdiensten de fysieke dienstverlening aan burgers geleidelijk verdwijnt zonder dat noodzakelijkerwijs rekening wordt gehouden met de specifieke behoeften van een heel deel van de bevolking;
  5. Overwegende dat bankinstellingen de toegang tot contant geld en lokettransacties bemoeilijken en prohibitieve tarieven vaststellen om digitaal bankieren te bevorderen;
  6. Gezien de toename van de wachtrijen bij sommige geldautomaten, hetgeen wijst op een ontoereikende dienstverlening en het voor onze burgers moeilijk maakt om aan hun eigen geld te komen;
  7. Overwegende dat de grote banken hun geldautomaten gaan delen en dat het beheer ervan geleidelijk wordt overgedragen aan twee consortia (Batopin en Jofico), waarbij Batopin de banken Belfius, BNP Paribas Fortis, KBC en ING groepeert en waarvan het project gericht is op de rationalisering van het netwerk van geldautomaten, een project dat aanleiding geeft tot ernstige bezorgdheid;
  8. Het enige criterium dat deze consortia willen toepassen, namelijk dat 95% van de Belgen binnen een straal van 5 km van hun woonplaats toegang moet hebben tot een geldautomaat, volstaat niet;
  9. Overwegende dat de geleidelijke afschaffing van geldautomaten en de digitalisering van bank- en betalingsdiensten vooral ouderen treffen die niet langer in staat zijn hun financiën zelf te beheren of toegang te krijgen tot hun eigen financiële middelen, en de kwetsbaarheid van een groot deel van de bevolking (ouderen en economisch en cultureel achtergestelden) vergroten;
  10. Gezien de mogelijke gevolgen van deze geleidelijke verdwijning van geldautomaten voor een hele reeks commerciële en sociale activiteiten (kleine handelaren, markten, braderieën, vlooienmarkten, enz.)
  11. Er moet bijzondere aandacht worden besteed aan de praktische toegankelijkheid van deze toekomstige "neutrale" geldautomaten (toegangsdeur, eventuele aanwezigheid van treden, hoogte van het scherm, enz;)
  12. Overwegende dat het de plicht is van de overheid, op alle niveaus, ervoor te zorgen dat al haar burgers toegang hebben tot hoogwaardige bankdiensten, overeenkomstig hun specifieke behoeften;
  13. Overwegende dat de banken onvoldoende ingaan op de talrijke verzoeken om goedkope toegang tot hoogwaardige face-to-face-diensten en beschikbaarheid van bankbiljetten en terughoudend lijken te reageren op verzoeken van de politieke autoriteiten;
  14. Overwegende dat de doeltreffendheid van de universele bankdienst die door de federale minister van Economie en Arbeid ten uitvoer wordt gelegd, moet worden gewaarborgd;
  15. Gezien het lopende onderzoek van de Belgische mededingingsautoriteit naar Batopin
  16. Gezien het lopende overleg van de ministers van Economische Zaken en Financiën en de staatssecretaris voor consumentenbescherming met de financiële sector, dat erop gericht is de toegang van de burgers tot financiële diensten te verbeteren, met bijzondere aandacht voor de meest kwetsbare groepen;
Verzoekt het College van Burgemeester en Schepenen;
  1. Prioritaire gebieden vast te stellen voor de plaatsing of de handhaving van geldautomaten en pinautomaten, namelijk op het Keymplein en het Wienerplein, Joseph Wautersplein, in het centrum van Watermaal-Bosvoorde en, in overleg met de gemeente Oudergem, op het Pinoyplein;
  2. Samen met de regionale autoriteiten ervoor zorgen dat de vervanging van het bestaande systeem door het nieuwe niet leidt tot een verstoring van de geldverdeling;
  3. Ervoor zorgen dat de nieuwe geldautomaten op een veilige plaats worden geïnstalleerd, die toegankelijk is voor minder mobiele mensen en ouderen;
  4. In overleg treden met Febelfin en de bankinstellingen die kantoren hebben in onze gemeente en hen herinneren aan hun verplichting om goedkope face-to-face diensten te blijven aanbieden aan alle burgers, ongeacht hun financiële situatie, en om hun klanten effectief te helpen bij de problemen die zij ondervinden met internetbankieren.
Verzoekt de Brusselse Regering
  1. Om te voldoen aan de resolutie van het Brussels Parlement van 3 juni 2022
  2. Een dialoog aan te gaan met de verschillende gemeenten over de harmonisatie en aanpassing van de gewestelijke en gemeentelijke fiscale praktijken inzake geldautomaten en bankinstellingen, teneinde een optimale toegang tot geldautomaten voor de Brusselse bevolking te bevorderen;
Verzoekt de Federale Regering, overeenkomstig de bepalingen van de resolutie van het Brussels Parlement
  1. Een moratorium voor te stellen op de afschaffing van geldautomaten en bankmachines;
  2. Een democratisch debat te openen met de verschillende gefedereerde entiteiten, verenigingen van steden en gemeenten en banken over de toekomst van de bankdiensten om deze af te stemmen op het algemeen belang, gemakkelijk toegankelijk en niet-discriminerend te maken;
  3. Een initiatief te nemen tijdens het Belgische voorzitterschap om hiervoor een Europees kader te creëren.
Verzoekt het College deze motie te doen toekomen aan de 18 gemeenten van het Gewest, de Brusselse Regering, de Federale Regering, alsmede aan de CEO's van de grote Belgische banken en de voorzitter van Febelfin.
De Raad keurt het voorstel van beraadslaging goed.
25 stemmers : 25 positieve stemmen.