Wettelijke samenwoning

Wettelijk samenwonen is een juridisch hulpmiddel dat bepaalt dat 2 personen zich kunnen laten erkennen als wettelijk samenwonenden, voor zover zij meerderjarig zijn, in staat zijn om contracten af te sluiten en niet door het huwelijk of door een ander wettelijk samenwonen gebonden zijn.

De wet voorziet geen voorwaarde op het vlak van geslachtsverschil (gender) of gebrek van familieband. Het wettelijk samenwonen is dus toegankelijk, bijvoorbeeld, voor een homoseksueel paar, een ongehuwd heteroseksueel paar, aan broer/zus (broer en zuster, twee broers of zusters), aan een paar in directe afstamming (ouder of grootouder met kind of meerderjarig kleinkind).

Het wettelijk samenwonen, ontstaat na indiening van een schriftelijke verklaring van wettelijk samenwonen met ontvangstbewijs aan de officier van de burgerlijke stand van de gemeenschappelijke woonplaats. Dit schrijven bevat namelijk de volgende informaties:

  • de datum van de verklaring;
  • de namen, voornamen, plaatsen en geboortedata, handtekeningen van beide partijen;
  • het adres van de gemeenschappelijke woonplaats;
  • vermelding van de wil van de partijen om wettelijk samen te wonen;
  • eventueel de vermelding van de overeenkomst die tussen de partijen is besloten.

Nadat de officier van de burgerlijke stand heeft gecontroleerd of de voorwaarden zijn vervuld, acteert hij de verklaring in het bevolkingsregister.

Rechten en plichten

De wettelijke samenwonenden dragen bij tot de lasten van het gemeenschappelijke leven in verhouding tot hun mogelijkheden.

Elke schuld aangegaan door een van de wettelijke samenwonende voor de noden van het gemeenschappelijke leven en de kinderen die zij opvoeden verplicht solidair de andere samenwonende. Evenwel wordt deze niet verantwoordelijk geacht in geval van overdreven schulden tegenover het inkomen van de samenwonenden.

Elk van de wettelijke samenwonenden behoudt de eigendommen, waarvan hij kan bewijzen dat zij hem toebehoren en de inkomsten die het werk hem verschaffen. De goederen waarvan geen enkel van de samenwonenden wettelijk kan bewijzen dat zij hem toebehoren en de inkomsten die deze kunnen generen worden beschouwd in onverdeeldheid te blijven (dit wil zeggen: de 2 personen beschikken ten opzichte van hen eenzelfde zakelijk recht).

De verklaring van wettelijk samenwonen waarborgt:

  • de bescherming van de gezinswoning: het gebouw dat dient als gemeenschappelijke woning alsook zijn meubels kunnen niet verkocht, gegeven of in onderpand (hypothecaire lening) worden gebruikt door een van de samenwonenden zonder voorafgaande overeenkomst met de andere samenwonende. In geval van weigering, zal de rechter hem kunnen verplichten als de weigering ongegrond is;
  • de bijdrage tot de lasten van het gemeenschappelijke leven: de samenwonenden zijn verplicht bij te dragen aan de benodigdheden van het huishouden, door een deel van hun inkomsten in functie van hun mogelijkheden en hun gemeenschappelijke levenswijze af te staan.

De overeenkomst van wettelijk samenwonen

Samenwonenden kunnen de modaliteiten van hun wettelijk samenwonen regelen per overeenkomst. De overeenkomst moet in authentieke vorm voor notaris (zonder getuige) verleden worden en in het bevolkingsregister vermeld worden.  Dit contract van gemeenschappelijk leven kan geen enkele clausule bevatten in strijd met de openbare orde en de goede zeden, de regels betreffende het ouderlijke gezag, de voogdij, en de regels die de volgorde van erfrecht bepalen.

Er kan een eind gemaakt worden aan het wettelijke samenwonen:

  • ofwel door wederzijds akkoord tussen de samenwonenden;
  • ofwel door het huwelijk of het overlijden van een van de samenwonenden;
  • ofwel eenzijdig door een van de samenwonenden door middel van indiening van een schriftelijke verklaring met bewijs van ontvangst aan de officier van de burgerlijke stand van de woonplaats van beide partijen of elke andere woonplaats van een van beide partijen (in geval van beëindiging door wederzijdse instemming) of de woonplaats van de partij die eenzijdig de verklaring ter beëindiging indient.

De verklaring ter beëindiging van het wettelijk samenwonen moet omvatten:

  • de datum van de verklaring;
  • de namen, voornamen, plaatsen en geboortedata van beide partijen en hun handtekening of handtekening van diegene die de unilaterale verklaring neerlegt;
  • de bepaling van de woonplaats van beide partijen;
  • de vermelding van de wil om een eind te maken aan het samenwonen.

Opgelet: het feit dat men uit mekaar gaat en men twee verschillende adressen heeft, maakt geen einde aan het wettelijk samenwonen. Dat kan namelijk gevolgen hebben inzake schulden!!!

In geval van geschil

Als de verstandhouding tussen de wettelijk samenwonenden ernstig verstoord is, kan de Vrederechter, op verzoek van de partijen, dringende en voorlopige maatregelen bevelen betreffende de bezetting van de gemeenschappelijke woonplaats, aan de persoon, de goederen en de kinderen, en aan de wettelijke en contractuele verplichtingen van de twee samenwonenden. Hij bepaalt de geldigheidsduur van de maatregelen die hij beveelt.

In geval van eenzijdige verklaring van beëindiging van wettelijk samenwonen, moet de kennisgeving aan de andere partij door een deurwaarder gebeuren (Kosten: 200 €).

Referenties:

  • Wet van 23 november 1998 (Belgisch Staatsblad van 12 januari 1999)
  • Burgerlijk Rechtboek: artikelen 1475 tot en met 1479

Als een wettelijke samenwonende tegen de andere een feit bedoeld in artikelen 375, 398 tot en met 400, 402, 403 of 405 van het Strafwetboek heeft gepleegd of geprobeerd te plegen onder artikelen 375, 393, 394 of 397 van hetzelfde wetboek, of als er sterke aanwijzingen zijn van een dergelijk gedrag, zal laatstgenoemde, behalve uitzonderlijke omstandigheden, zich het genot van de gemeenschappelijke woonplaats zien toekennen indien hij dit vraagt.

Voor de fiscaliteit en de regels op het vlak van erfenis, gelieve u tot het belastingcentrum of een notaris te wenden.

BETALING ALLEEN MET BANCONTACT

Prijs : 31,00 €